Như chúng ta đều biết, thị trường chứng khoán việt nam hiện tại có quy mô lớn hơn và đã chuyên nghiệp hơn rất nhiều lần so với những năm 2010 trở về trước và chart là công cu lái dùng để bẩy những nhà đầu tư theo trường phải kỹ thuật, lái vẽ chart để dụ họ mua vào.
Và để thích nghi với sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán, đa số các nhà đầu tư đều đã chuyên nghiệp hơn so với trước. Các nhà đầu tư đã cố gắng học hỏi, trau dồi kiến thức để không bị tụt hậu so với thực tế.
Và đại đa số các nhà đầu tư đều đã tìm hiểu, nghiên cứu các phương pháp phân tích kỹ thuật và sử dụng chúng trong quá trình chọn lựa và mua bán cổ phần. Do đó công cụ phân tích kỹ thuật là thước đo để các nhà đầu tư hướng tới và tuân thủ theo.
Nắm bắt được thực tế trên, đội lái sẽ sử dụng chính công cụ phân tích kỹ thuật (lái vẽ chart) để làm mồi nhử dụ nhà đầu tư nhỏ lẻ rơi vào bẫy của họ.
Các bạn nên nhớ là đội lái thường có trình độ giỏi hơn rất nhiều so với nhà đầu tư nhỏ lẻ. Họ thậm chí có cả một đội chuyên về nghiên cứu và phát triển hệ thống phân tích kỹ thuật đồng thời nghiên cứu sự lệ thuộc của các nhà đầu tư nhỏ lẻ với các chỉ báo phân tích kỹ thuật.
Do đó họ biết khi nào phải tạo ra chỉ báo kỹ thuật gì để nhà đầu tư nhỏ lẻ xác nhận các chỉ báo đó và sẽ quyết định mua bán theo chỉ báo. Và dựa vào đó, đội lái sẽ tương kế tựu kế để té nước theo mưa thu lợi. Còn nhà đầu tư nhỏ lẻ thiếu kinh nghiệm sẽ bị thua thiệt cho dù đã tuân thủ đúng các chỉ báo kỹ thuật.
1. Lái vẽ chart
Khi đội lái muốn gom hàng trong nhịp chỉnh trước khi tiếp tục xu hướng tăng mạnh tiếp theo, họ sẽ thao túng mức giá và thanh khoản trong một vài phiên để các chỉ báo kỹ thuật cho tín hiệu tiêu cực như phá vỡ ngưỡng hỗ trợ, break giảm giá khỏi trendline hỗ trợ, RSI cắt xuống dưới đường 70, mức giá cắt xuống dưới SMA20, đường MACD cắt đường tín hiệu từ trên xuống…
Sau khi xác nhận các tín hiệu xấu đó, nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm sẽ đua nhau bán chốt lãi hoặc cắt lỗ ồ ạt. Và việc còn lại của đội lái là kết hợp đè giá bên trên để canh mua hàng sale off. Sau khi mua đủ lượng, đội lái sẽ đánh thốc lên theo đúng ý đồ. Như vậy nhỏ lẻ đã bị bán hớ cho lái.
Ngược lại, khi đội lái muốn xả hàng, họ làm ngược lại với cách thức gom hàng, cũng thao túng để tạo tín hiệu tích cực cho các chỉ báo kỹ thuật. Và tương tự, sau khi xác nhận tín hiệu, nhỏ lẻ thiếu kinh nghiệm lại đua nhau tranh mua ở mức giá cao. Việc còn lại của đội lái là xả dần hàng vào đầu nhỏ lẻ.
Hình thức phổ biến mà đội lái hay sử dụng nhất là break tăng giả, break giảm giả, phá vỡ ngưỡng hỗ trợ, phá vỡ ngưỡng kháng cự.
Đội lái cũng sử dụng cách làm sai lệch các mô hình chuẩn như mô hình hai đáy, mô hình hai đỉnh, vai đầu vai để nhà đầu tư không thể xác nhận được mô hình và sẽ không tuân thủ mô hình.
Ví dụ làm đỉnh sau cao hơn đỉnh trước với mô hình hai đỉnh; với mô hình vai đầu vai thì mức giá giảm (hoặc tăng) của vai thứ hai khi chạm đường neckline sẽ đảo chiều giả; nhưng sau đó nhịp giảm (hoặc tăng) sẽ vẫn tiếp tục sau khi lái hoàn thành sứ mệnh thoát hết hàng.
Ngoài ra đội lái còn xác định được các mức cắt lỗ của đa số nhỏ lẻ và sẽ cố tình tác động để mức giá giảm quá mức cắt lỗ dẫn đến nhỏ lẻ phải kích hoạt điểm cắt lỗ.
2. Ví dụ kiểm chứng
Tôi lấy ví dụ về mã HTM. Trong nhịp giảm về đầu 13, đội lái có thể đã biết mức cắt lỗ của đa số nhỏ lẻ là quanh 15 (fibo 50% sau nhịp tăng mạnh), 13.5 (fibo 61.8%) nên đã đạp giá thủng mức 15, về đầu 14 trong phiên washout đầu tiên và tiếp tục đạp thủng mức 13.5 về đầu 13 trong phiên washout thứ hai.
Mục đích của lái là để gom hàng giá rẻ. Sau hai phiên washout đó thì HTM đã được đẩy lên mạnh mẽ.
Sau khi đẩy giá tăng mạnh đến mức 16.8 (fibo 38.2% sau nhịp giảm mạnh), lái đã tạo phiên break giả khỏi ngưỡng kháng cự 38.2% để phân phối hàng ở mức giá trên 16.8.
Sau khi phân phối xong hàng, lái buông và HTM giảm mạnh liên tiếp ba phiên với ba cây nến đỏ thân dài và mức giá lại quay trở lại dưới mức kháng cự 38.2%. Và HTM tiếp tục nhịp giảm về đến đầu 15 trong phiên 24/10/2019.
3. Các cách phòng tránh
- Chúng ta nên sử dụng nhiều công cụ phân tích kỹ thuật khác để xác định độ tin cậy của tín hiệu. Khi đa số các công cụ phân tích kỹ thuật đều xác nhận tín hiệu giống nhau thì đó là tín hiệu có độ tin cậy cao.
- Nên tham khảo các yếu tố ngoài phân tích kỹ thuật như phân tích cơ bản, tâm lý thị trường, đánh giá tin tức tác động và quan trọng nhất là cảm giác. Những điều này có thể đưa đến cho bạn các gợi ý những gì sẽ xảy ra trong tương lai gần.
- Nên tuân thủ theo xu hướng chung của thị trường, không nên đi ngược lại xu hướng chung.
- Luôn tuân thủ kỷ luật đầu tư, xác định các điểm cắt lỗ, chốt lãi hợp lý.
- Không chạy theo tâm lý đám đông, luôn giữ cho bản thân cái đầu lạnh. Hãy quyết định mua bán theo lý trí, không để tâm lý chi phối.