Vào những năm đầu thập niên 80, nhà quản lý danh mục đầu tư Peter Lynch đã trở thành một trong những nhà đầu tư nổi tiếng nhất thế giới với thành tích thật sự đáng nể. Thật bất ngờ khi biết thành công vĩ đại ấy lại đến từ những nguyên tắc nền tảng rất cơ bản trong việc lựa chọn cổ phiếu.
Năm 1978, ông bắt đầu quản lý quỹ đầu tư Fidelity Magellan Fund, một quỹ đầu tư nhỏ và không có tiếng tăm với tổng tài sản chỉ vỏn vẹn gần 20 triệu đô la. Nhưng chỉ 12 năm sau, tài sản của quỹ năm 1990 đã lên đến 14 tỷ đô la, tỷ suất sinh lợi hằng năm lên đến mức 29%.
Đặc biệt trong suốt 12 năm điều hành quỹ này, ông chưa từng có một năm thua lỗ. Quả là kỳ diệu! Điều gì đã khiến Peter Lynch thành công đến như vậy? Thật bất ngờ khi biết thành công vĩ đại ấy lại đến từ những nguyên tắc nền tảng rất cơ bản trong việc lựa chọn cổ phiếu.
peter lynch
Những nguyên tắc chọn cổ phiếu của Peter Lynch
Nguyên tắc thứ nhất: Chỉ mua những cổ phiếu mà bạn hiểu rõ
Ngạc nhiên thay khi theo Peter Lynch, công cụ nghiên cứu hữu ích nhất cho chúng ta đó chính là đôi mắt, đôi tai và các giác quan. Rất nhiều ý tưởng đầu tư cổ phiếu xuất hiện khi ông đang đi dạo quanh các cửa hàng bán rau quả hay trong lúc tán gẫu cùng bạn bè và gia đình.
Hoặc nếu vợ ông mua một bộ đồ mới của một hãng thời trang mới, Peter Lynch sẽ điều tra về công ty đó. Cũng như vậy nếu con ông yêu thích một loại bột ngũ cốc ăn sáng mới.
Ông cho rằng, tất cả chúng ta đều có khả năng phân tích sơ bộ khi đang xem TV, nghe nhạc hay đọc báo. Hay ngay cả khi lái xe xuống phố hay đi du lịch thì chúng ta đều có thể khám phá ra một ý tưởng đầu tư mới.
Xét cho cùng, người tiêu dùng đại diện cho hơn 2/3 tổng sản phẩm quốc nội của một quốc gia. Do vậy, nếu điều gì đó thu hút bạn khi bạn là một người tiêu dùng thì nó cũng nên được bạn xem xét cân nhắc như một phi vụ đầu tư.
Nguyên tắc thứ hai: Luôn luôn nghiên cứu kỹ lưỡng của Peter Lynch
Những quan sát đầu tiên luôn là bước khởi đầu tuyệt vời. Song để biến chúng trở thành những ý tưởng đầu tư tốt nhất thì rất cần thêm những nghiên cứu thông minh. Chính những nghiên cứu kỹ lưỡng và khắt khe là viên đá quan trọng đưa đến thành công của Peter Lynch.
Một khi đã xác định được một ứng cử viên tiềm năng, Peter Lynch vạch ra một đường lối đánh giá cụ thể, rõ ràng để tiến hành xác định các giá trị cơ bản mà ông kỳ vọng sẽ gặp ở một cổ phiếu tốt:
- Phần trăm doanh số bán hàng: Nếu một công ty có sản phẩm hay dịch vụ hấp dẫn bạn ngay từ lần đầu tiên, hãy kiểm tra để chắc chắn rằng phần trăm doanh số bán hàng của nó đủ cao để cổ phiếu công ty ấy có ý nghĩa.
- Tỷ số PEG: chỉ số này được sử dụng để tính toán giá trị tiềm năng của một cổ phiếu. Nói rõ hơn, nó cho thấy những kỳ vọng của nhà đầu tư đã được tính trong cổ phiếu như thế nào. Bạn nên tìm kiếm những công ty có mức tăng trưởng thu nhập cao và được định giá hợp lý. Bạn cần lưu ý rằng tỷ số PEG cần được đánh giá trong tương quan ngành và toàn bộ nền kinh tế.
- Quan tâm nhiều hơn đến những công ty có khả năng thanh khoản tốt và tỷ số nợ trên vốn cổ phần từ thấp đến trung bình: Dòng tiền mặt lớn và khả năng quản lý tài sản khôn ngoan sẽ giúp công ty có nhiều lựa chọn trong tất cả các môi trường kinh doanh
Nguyên tắc thứ ba: Chiến lược đầu tư cho dài hạn của Peter Lynch
Đối với Peter Lynch, cổ phiếu liên quan đến những dự báo cho khoảng 10 đến 20 năm. Nghĩa là ông chú trọng đến chiến lược đầu tư dài hạn.
Theo ông, việc quyết định lựa chọn cổ phiếu trong tương quan 2 đến 3 năm, dự đoán khả năng tăng trưởng cao hơn hay thấp hơn của các công ty cũng giống như việc tung đồng xu xấp ngửa để quyết định vậy – đầy phiêu lưu mạo hiểm!
Có thể bạn thấy triết lý thật khó tin, song những kỳ tích ở Wall Street mà Lynch đã làm được, đã cho thấy ông thành công đến thế nào khi đi theo triết lý của riêng mình. Peter Lynch thật sự am hiểu về những công ty mà ông nắm giữ và lựa chọn rất cẩn thận.
Nếu tình hình không có gì thay đổi, ông sẽ không bán cổ phiếu của mình. Ông không cố gắng để tiên đoán thị trường hay chỉ ra hướng phát triển tương lai của toàn bộ nền kinh tế.
Vì ông tin rằng, không đáng để phải nỗ lực tiên đoán sự thay đổi của thị trường trong ngắn hạn. Nếu tìm thấy một công ty đủ mạnh thì chắc chắn thu nhập của nó sẽ không ngừng tăng và dĩ nhiên cổ phiếu của nó sẽ ngày càng có giá trị.
Chỉ bằng việc giữ vững ý nghĩ tưởng chừng đơn giản ấy, Peter Lynch đưa mục tiêu của mình nhắm vào một công việc quan trọng: đó là việc tìm kiếm những công ty tốt.
Cũng từ chiến lược đầu tư dài hạn, Peter Lynch trở thành người đầu tiên sáng tạo ra thuật ngữ ”tenbagger” – thuật ngữ mô tả loại cổ phiếu có giá trị tăng liên tục 10 lần ( tức 1000%). Ông tìm thấy những cổ phiếu này khi điều hành quỹ đầu tư Fidelity Magellan Fund.
Nguyên tắc quan trọng số 1 là để tìm thấy một “tenbagger” là nhất thiết không được bán cổ phiếu khi nó mới chỉ tăng tới 40% hoặc thậm chí có tăng đến 100% đi chăng nữa.
Lời kết
Khả năng lựa chọn cổ phiếu và sự thành công của ông là những bằng chứng xác thực đáng tin nhất cho thấy sự đúng đắn trong quan điểm đầu tư của Peter Lynch.
Ông đã trở thành bậc thầy không chỉ ở lĩnh vực nghiên cứu môi trường đầu tư mà còn là bậc thầy trong việc hiểu thế giới trong hiện tại cũng như trong tương lai. Những kinh nghiệm của Peter Lynch luôn là những bài học vô giá đối với những nhà đầu tư trên khắp thế giới
Lời khuyên của Peter Lynch cho nhà đầu tư nghiệp dư
“Thị trường chứng khoán thường xảy ra tình trạng cổ phiếu lao dốc, nhà đầu tư giỏi sẽ biết tìm kiếm cơ hội để mua cổ phiếu tiềm năng với giá rẻ”. Đó là một trong 24 nguyên tắc quý giá mà nhà quản lý tài chính Peter Lynch chia sẻ với nhà đầu tư nghiệp dư.
- Khi đầu tư, bạn cần có hứng thú và đam mê. Nhưng nếu chỉ yêu thích mà không bỏ thời gian nghiên cứu thì bạn sẽ gặp rủi ro.
- Nếu chỉ là nhà đầu tư nghiệp dư, hãy phát huy những hiểu biết sẵn có để đầu tư vào những công ty uy tín. Đôi khí, lòng tin đầu tư vững vàng sẽ giúp bạn chiến thắng những đối thủ chuyên nghiệp.
- Nhà đầu tư nghiệp dư nên học hỏi kế sách của những nhà đầu tư chuyên nghiệp, để đúc rút kinh nghiệm.
- Cổ phiếu luôn là hình ảnh đại diện cho một công ty, do vậy bạn nên tìm hiểu kỹ chính sách kinh doanh của công ty trước khi quyết định đầu tư.
- Sự tăng giảm cổ phiếu liên quan mật thiết đến sự phát triển của một công ty. Giá cổ phiếu lên xuống thất thường, nên không thể khẳng định trong thời gian này cổ phiếu lên thì doanh nghiệp đó sẽ mãi phát triển.
- Khi quyết định “nuôi” cổ phiếu của một công ty, nhà đầu tư cần theo dõi từng bước phát triển của công ty đó để đánh giá tiềm năng phát triển và diễn biến của thị trường.
- Kiếm tiền bằng mọi giá luôn nhận sự thất bại. Mọi con đuờng dẫn đến thành công cần phải được trải nghiệm và nghiên cứu kỹ lưỡng.
- Nuôi cổ phiếu cũng giống như nuôi con, không nên nuôi nhiều để không chăm sóc được chu đáo, cũng như không nên ôm đồm nhiều cổ phiếu trong tay. Bạn chỉ thành công thực sự khi tập trung vào một việc.
- Nếu vẫn mãi không tìm được cổ phiếu phù hợp để đầu tư thì bạn sẽ dần xa thị trường chứng khoán.
- Nếu không mạnh dạn đầu tư, bạn sẽ không nắm được tình hình phát triển của công ty chứng khoán. Trước khi mua cổ phiếu, bạn cần tìm hiểu những đặc điểm kinh doanh của công ty đó, xem họ có đủ tiềm năng để đầu tư hay không, điều này sẽ giúp bạn tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra.
- Khi mở một tài khoản đầu tư, đôi khi những công ty bình thường có ít người đầu tư lại mang đến cho bạn sự bứt phá kinh ngạc. Tuy nhiên, vẫn theo quy luật chung, bạn cần tìm hiểu họ kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định.
- Đối với cổ phiếu của một công ty nhỏ, tốt nhất bạn nên chờ đợi sự bứt phá của công ty trước khi quyết định đầu tư.
- Nếu bạn có ý định đầu tư vào một doanh nghiệp đang gặp khó khăn thì hãy xem xét khả năng vượt qua thử thách của họ, đồng thời hi vọng đón nhận những tín hiệu tốt mà doanh nghiệp đó mang lại.
- Khi quyết định bỏ ra 2 triệu đồng để đầu tư 1 cổ phiếu thì nên tính đến việc thu được 100 triệu từ cổ phiếu đó. Chỉ cần “săn” được những cổ phiếu blue chips, tập trung đầu tư thì thời gian mà nhà đầu tư nghiệp dư bỏ ra sẽ ít hơn, kết quả thu được sẽ khả quan hơn.
- Trong bất cứ ngành nghề nào, nhà đầu từ nghiệp dư có óc quan sát tốt có thể nhìn thấy tiềm năng phát triển của những công ty lớn, thời gian đầu tư mất nhiều hay ít cũng phụ thuộc vào họ.
- Thị trường chứng khoán thường xảy ra tình trạng lao dốc của những cổ phiếu, nhà đầu tư giỏi sẽ biết tìm kiếm cơ hội để mua cổ phiếu tiềm năng với giá rẻ.
- Mỗi người đều biết nên sử dụng tiền vào lĩnh vực đầu tư nào, tuy nhiên không phải nhiều người mong chờ kiếm tiền qua chơi chứng khoán, có chăng họ chỉ mong chờ kiếm một khoản tiền lớn nhờ chứng khoán.
- Ai cũng phải do dự trước khi quyết định việc gì. Do vậy, lời khuyên dành cho nhà đầu tư là không nên mạo hiểm để đầu tư vào những công ty đang gặp khủng hoảng.
Không ai có thể đoán trước tương lai, song song với việc dự đoán tình hình kinh tế và thị trường, nhà đầu tư nên tính đến những rủi ro mà cổ phiếu có thể đem lại. - Thị trường chứng khoán luôn có những phát sinh bất ngờ, đôi khi một cổ phiếu tưởng chừng bình thường nhưng lại được các đại gia chứng khoán săn đón nhiệt tình
- .Mua cổ phiếu mà không hiểu biết về công ty cũng giống như đọc chữ mà không hiểu gì.
- Khi bạn nuôi một cổ phiếu có tiềm băng thì cần mất không ít thời gian, tuy nhiên cơ hội kiếm được nhiều tiền sẽ đến với bạn nhiều hơn.
- Nếu bạn muốn đầu tư cổ phiếu lâu dài, nhưng không muốn mất thời gian và công sức để có mặt trong những giờ học chứng khoán, bạn có thể đầu tư vào những quỹ có mô hình giống đầu tư chứng khoán, sự rủi ro sẽ ít hơn và thu được lợi nhiều hơn.
- Bạn có thể đầu tư vào cổ phiếu của những công ty nước ngoài và duy trì thời gian đầu tư dài hơi.